คุณรู้หรือไม่ว่า การหายใจอย่างถูกต้องนั้นมันสร้างความมหัศจรรย์ให้กับชีวิตเราได้มากมายขนาดไหน? “ชีวิตของคนเรานั้น อยู่ได้ด้วยลมหายใจ แต่เราอาจจะไม่เคยรู้ว่า แท้ที่จริงแล้ว ลมหายใจนั้นมีความลับซ่อนอยู่” คนเราส่วนใหญ่มักไม่ค่อยได้สังเกตลมหายใจเข้าออกของตัวเอง หากไม่เคยได้ฝึกสมาธิหรือฝึกเจริญสติก็แทบไม่เคยได้สังเกตุหรือมีสติอยู่กับลมหายใจเข้าออกของตัวเอง จีเองก็เป็นคนหนึ่งที่ไม่เคยสังเกตหรือไม่ได้ให้ความสำคัญกับลมหายใจของตัวเองเลย ไม่เคยรู้เลยว่าตัวเองเป็นคนหายใจสั้น หรือบางครั้งก็กลั้นลมหายใจแบบไม่รู้ตัว มารู้ตัวแบบกระจ่างเห็นแพทเทิร์นหรือรูปแบบของการหายใจของตัวเองและรู้ความลับของลมหายใจ ก็ตอนที่ฝึกเจริญสติและสังเกตลมหายใจของตัวเอง เมื่อก่อนจีเป็นคนที่เครียดง่าย ขี้กังวล ขี้โมโห ขี้หงุดหงิด ฉุนเฉียวง่าย และที่หนักที่สุดก็ตอนที่ป่วยด้วยโรคซึมเศร้า โรควิตกกังวลและโรคแพนิก จึงฝึกหายใจอย่างถูกต้องเพื่อเยียวยากายใจตัวเองและมันก็เป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยให้จีก้าวข้ามผ่านช่วงเวลาที่เลวร้ายมาได้ จีจึงอยากแนะนำและชวนให้เพื่อน ๆ ได้รับรู้ความลับของลมหายใจและฝึกการหายใจอย่างถูกต้องเพื่อเยียวยาตัวเองกันค่ะ
คุณขุนเขา สินธุเสน เขจรบุตร นักจิตวิทยา ได้กล่าวไว้ว่า การหายใจอย่างเต็มปอดจะช่วยฟอกเลือดที่นำพาออกซิเจนไปหล่อเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย นอกจากนี้ยังช่วยขับสารพิษตกค้างออกจากอวัยวะในทุกส่วนของร่างกายและบนใบหน้าได้อย่างทั่วถึงอีกด้วย การฝึกหายใจอย่างถูกต้องจะช่วยเพิ่มความสงบสุขภายในใจแล้วยังช่วย “ลดสารความเครียด” หรือที่เรียกว่า “คอร์ติซอล” อันเป็นสาเหตุหลักของความแก่ชราก่อนวัยอันควรด้วย ด้วยเหตุนี้คนที่นั่งสมาธิหรือปฏิบัติธรรมอย่างสม่ำเสมอจึงมีใบหน้าที่อ่อนกว่าวัยเพราะการฝึกหายใจแบบละเอียด หายใจเข้าออกให้ลึกและยาวให้บ่อยครั้งนั่นเอง
“การฝึกหายใจให้ยาวและลึกสัก 4-5 ครั้ง สมองของเราจะถูกหลอกว่า เรากำลังรู้สึกสบาย สุขุมและมีพลัง”
การตั้งใจหายใจให้ยาวและลึกสัก 4-5 ครั้งนี้เป็นกระบวนการทางจิตวิทยาที่เรียกว่า การทำ “Biofeedback” (การป้อนกลับทางชีวภาพ) เป็นการหลอกสมองของเราว่าเรากำลังรู้สึกสบาย สุขุมและมีพลัง โดยไม่ต้องใช้เครื่องมือใด ๆ เทคนิคการหายใจที่ดี คือ การหายใจอย่าง “ละเอียด” โดยหายใจเข้าออกช้าๆ ลึก ๆ และเบา ๆ สูดลมหายใจเข้าไปจนสุดปอด ให้หน้าท้องและหน้าอกพองตัวจนไม่สามารถพองต่อไปได้อีก แล้วจึงค่อย ๆ ปล่อยลมหายใจออกยาว ๆ อย่างช้า ๆ ไม่ต้องรีบร้อนจนหมดทั้งปอด ทำเท่านี้ก็จะรู้สึกว่าร่างกายเริ่มเบา ใจเริ่มเย็น จิตเริ่มโล่งและสมองเริ่มปลอดโปร่งขึ้นแล้ว
คำแนะนำในการฝึกหายใจอย่างถูกต้องนี้ ให้ทำบ่อย ๆ “รู้ตัวเมื่อไหร่ ก็ทำเมื่อนั้น” หรือทำทุกครั้ง ที่รู้สึกว่าจิตเริ่มตก หรือเริ่มรู้สึกกลัว โกรธ กังวล เหนื่อย เครียด เบื่อ เซ็ง ท้อแท้ หรือเวลาที่เรารู้สึกทุกข์ใจ ลมหายใจ ไม่ได้ช่วยให้เราแค่มีชีวิตอยู่ได้ แต่ยังสามารถช่วยให้เรามีสุขภาพที่ดี มีชีวิตที่สุขสงบและประสบความสำเร็จได้ หากเราหายใจเป็น นี่คืออีกหนึ่งความลับของลมหายใจ
Dr.Andrew Weil ผู้แต่งหนังสือ Spontaneous Healing ซึ่งเป็นแพทย์ชาวอเมริกันผู้มีชื่อเสียงระดับโลก ได้แนะนำการหายใจแบบ
4-7-8 ซึ่งมีหลักการหายใจ คือ หายใจให้ “ช้าลง” และ “ลึกขึ้น”
1. หายใจเข้าทางจมูก นับ 1-4 ในใจ
2. จากนั้นกลั้นกายใจ นับ 1-7 ในใจ
3. แล้วค่อยหายใจออกทางปากมีเสียง “วู้” นับ 1-8 ในใจ
ให้ทำ 4 รอบติดกันเป็น 1 ชุด วันหนึ่งทำหลาย ๆ ชุด
“If I had to limit my advice on healthier living to just one tip, it would be simply to learn how to breathe correctly.”
Dr.Andrew Weil เคยกล่าวไว้ว่า “ถ้าผมจะต้องแนะนำเคล็ดลับการมีสุขภาพดีเพียงข้อเดียว สิ่งนั้นก็คือ การหายใจให้ถูกต้อง”
Dr.Andrew Weil บอกว่าการหายใจแบบนี้เป็นยานอนหลับที่ดีที่สุดในโลก ช่วยลดความดันโลหิตและชีพจร ลดความเครียด นี่ก็เป็นอีกหนึ่งความลับของลมหายใจ (ที่คุณอาจไม่เคยรู้)
นายแพทย์ธีวรุตติ์ สุทธนะ แพทย์โรคหัวใจเชี่ยวชาญด้านการรักษาโรคทางกายและจิต (Mind-Body Medicine) ผู้เขียนหนังสือทุกโรครักษาได้ ได้นำวิธีการหายใจแบบนี้มาแชร์แล้วบอกว่าได้นำวิธีการหายใจแบบนี้ไปใช้กับคนไข้ของคุณหมอแล้วดีมาก ๆ การหายใจแบบกลั้นนาน ๆ แบบนี้ทำให้ออกซิเจนเข้าถึงไมโตคอนเดรียได้ดีขึ้น (ไมโตคอนเดรีย คือส่วนประกอบที่สำคัญของเซลล์ทำหน้าที่เป็น “โรงงานผลิตพลังงาน” ให้กับร่างกาย) ได้พลังงานมากขึ้น การเผาผลาญสมบูรณ์ขึ้น ไม่เกิดอนุมูลอิสระ และการหายใจออกนานจะช่วยขับคาร์บอนไดออกไซน์ ทำให้ร่างกายไม่เป็นกรด
วิธีการหายใจอย่างถูกต้องนี้เป็นวิธีที่จีใช้รับมือกับตัวเองในช่วงเวลาที่จีจิตตก รู้สึกเครียด วิตกกังวลและเกิดอาการแพนิก และจีก็จะแนะนำเพื่อน ๆ ผู้ป่วยโรคซึมเศร้าหรือโรคจิตเวชที่เข้ามาพูดคุยกับจีทางเพจเสมอ ในช่วงเวลาที่เลวร้ายเราไม่สามารถทำอะไรได้มาก การฝึกหายใจอย่างถูกต้องนี้ช่วยได้มากทีเดียวค่ะ ขอให้ฝึกบ่อย ๆ จนกลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตไปเลยค่ะ แล้วเราจะมีสติในการรับมือกับอารมณ์ด้านลบของตัวเองและผู้อื่นได้ดีขึ้นด้วยค่ะ เมื่อรู้ “ความลับของลมหายใจ” อย่างนี้แแล้วเราก็ควรหันมาฝึกการหายใจอย่างถูกต้อง เพื่อเพิ่มความสุขสงบภายในใจและสร้างสุขภาพกายใจที่ดีไปด้วยกันนะคะ
Cr.ข้อมูล : นิตยสารซีเคร็ต โดย คุณขุนเขา สินธุเสน เขจรบุตร, หนังสือทุกโรครักษาได้ โดย นายแพทย์ธีวรุตติ์ สุทธนะ
อ่านบทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม : สูตรสำเร็จในการควบคุมอารมณ์ตัวเอง
หากเพื่อน ๆ ต้องการเรียนรู้การเยียวยาบัดโรคซึมเศร้าหรือเยียวยาบำบัดจิตใจเพิ่มเติมสามารถเพิ่มเพื่อนในไลน์ทักแชทมาพูดคุยกันได้นะคะ

[…] […]